Impact van lokale jeugdteams

Opgavematig besturen is een besturingsfilosofie van SJT . In plaats van te werken vanuit structuren en processen werkt SJT vanuit haar maatschappelijke opgave (Memorie van toelichting Jeugdwet, art. 1.1):

“Alle kinderen groeien op in een gezonde en veilige leefomgeving, op hun eigen manier en naar eigen mogelijkheden. Ouders zijn verantwoordelijk. Als het niet lukt dan kan de gemeente hulp en ondersteuning bieden”

Het doel van opgavematig besturen is om concrete resultaten te behalen op de opgave. Daarom wordt er veel nadruk gelegd op monitoring, evaluatie en bijsturing om te zorgen dat de gewenste resultaten ook daadwerkelijk behaald worden. Lokale teams en professionals van SJT werken in de opgave actief met gezinnen. In de praktijk is dit vaak een complex proces. Gezinnen kampen vaak met meerdere problemen of hulpvragen tegelijk. Verschillende factoren beïnvloeden hun leefwereld, waarvan sommige niet altijd zichtbaar, duidelijk of beïnvloedbaar zijn.

Voor inzicht in wat er op de opgave bereikt wordt, hebben we informatie nodig. Informatie om van te leren en te verbeteren. En informatie om verantwoording mee af te leggen.

Warme data verzamelen

Voorheen verzamelde SJT hiervoor zogeheten ‘koude’ data: numerieke metingen, statistieken of feiten die iets zeggen over het ondersteuningsproces. Zoals de instroom, uitstroom, kosten en rapportcijfers over de toegankelijkheid, kwaliteit en effectiviteit van de ondersteuning. Dit soort indicatoren geven houvast vanuit de gedachte ‘meten is weten’. Maar alleen maar afgaan op cijfers kan leiden tot een kloof met de dagelijkse realiteit. Voordat je het weet doe je misschien wel de dingen goed, maar doe je niet meer de goede dingen.

Er is ook informatie nodig over persoonlijke ervaringen, de gemaakte afwegingen en de specifieke context. We noemen dit ook wel ‘warme’ data: verhalen (ervaringen, observaties, gebeurtenissen) en de interpretatie van de betekenis daarvan van gezinnen en van professionals.

Het Vertelpunt

Het Vertelpunt is een website waarin ouders en jeugdigen beschrijven hoe zij de ondersteuning van de lokale SJT-teams ervaren. Professionals van de teams beschrijven hun ervaringen over het verlenen van ondersteuning. In het Vertelpunt delen de doelgroepen vrijuit en in eigen bewoordingen hun verhaal. Vervolgens geven zij met beantwoording van gesloten vragen duiding aan hun verhaal.

Met de duiding van de verhalen monitoren we hoe de kernwaarden van het opgavematig besturen in de praktijk worden ervaren. De maatschappelijke opgave is onderverdeeld in 5 deelopgaven: inwoners-, professionals-, lokaal team-, SJT-organisatie- en gemeenteopgave. Vanuit deze opgaven zijn kernwaarden gedefinieerd en vertaald naar duidingsvragen in het Vertelpunt. De kernwaarden bieden een moreel kompas voor het opgavematig besturen.

Waarom is deze aanpak anders?

• Het Vertelpunt biedt informatie die contextueel en relationeel is, en die een meerdimensionaal beeld geeft van de complexe leefwereld van jeugdigen, ouders en professionals.
• Het geheel van verhalen en duiding leidt tot een samenhangende set van kwantitatieve en kwalitatieve data voor (datagedreven) analyse en (mensgerichte) betekenisgeving. Het is nu mogelijk om niet alleen te begrijpen wat in de belevingswereld van de gezinnen en professionals een rol speelt, maar ook hoe het een rol speelt.
• Het monitoren van en sturen op maatschappelijke opgaven en kernwaarden zorgen voor consistentie en richting in het nastreven van specifieke doelen en uitdagingen binnen de lokale teams en op organisatieniveau.
• Het leren en verbeteren op teamniveau staat in het opgavematig besturen centraal. Teamleden richten niet alleen hun lens op het bekende (doen we de dingen goed?) maar nemen ook informatie tot zich over het onbekende (doen we de goede dingen?). Daardoor ontstaan katalyserende vragen en nieuwe perspectieven op de kernwaarden die het leren en verbeteren in beweging zetten.
• Gemeenten krijgen beter inzicht in wat er bereikt wordt op de opgaven.

SJT en SenseGuide werken aan een innovatieve manier van continue monitoren, leren, verbeteren en verantwoorden. Door de combinatie van datagedreven analyse van warme data en mensgerichte betekenisgeving brengen we de maatschappelijke impact van SJT in beeld. Op een manier die anders is dan traditionele monitoring en verantwoordingsmethoden. Een vooruitgang in de richting van transparantie, verantwoording en continue verbetering in de jeugdzorg.

Lees ook de blog van Directeur-bestuurder An Theunissen van de Stichting Jeugdteams.