Begeleiding van statushouders naar werk
‘Wie ben je? Wat kun je? Wat heb je nodig?’ is een programma van Meerinzicht dat statushouders aan de hand van een conceptueel werkmodel (‘de klantreismethodiek’) ondersteunt tijdens hun inburgeringstraject. SenseGuide voerde onderzoek uit naar hoe statushouders en hun begeleiders het model in de praktijk ervaren.
Ik heb de samenwerking met SenseGuide als zeer prettig ervaren. De zorgvuldigheid en deskundigheid heeft ons een mooie stap verder gebracht!
Marga Klein Swormink, programma manager
Onderzoek onder statushouders en klantmanagers
Meerinzicht is de uitvoeringsorganisatie van de gemeenten Ermelo, Harderwijk en Zeewolde. We bestudeerden met een narratieve onderzoeksmethodologie in welke mate de klantreismethodiek voor statushouders en klantmanagers werkzaam is. Met werkzaam bedoelen we in dit onderzoek de mate waarin statushouders zich geholpen voelen en de mate waarin klantmanagers ervaren statushouders te kunnen helpen. Ook is een advies gegeven over toepassing van het conceptueel model voor andere doelgroepen van Meerinzicht. Het onderzoek is gefinancierd vanuit het programma ‘Zorg voor vluchtelingen’ van ZonMw met als doel dat de uitkomsten bijdragen aan het verbeteren van psychosociale zorg en ondersteuning aan statushouders in Nederland.
Onderzoeksvraag
De centrale onderzoeksvraag van dit onderzoek luidde: wat zijn werkzame gedragscomponenten en competenties van klantmanagers in de klantreismethodiek voor statushouders?
De onderzoeksvraag is uitgewerkt in de volgende deelvragen:
- Welke gedragscomponenten en competenties worden vanuit de uitgangspunten van de klantreismethodiek van klantmanagers verwacht en waargenomen?
- Welke gedragscomponenten en competenties van klantmanagers dienen vanuit de uitgangspunten van de klantreismethodiek verder ontwikkeld te worden?
- In hoeverre kan de klantreismethodiek worden toegepast op meerdere doelgroepen van Meerinzicht? De uitkomsten zijn bedoeld om het conceptueel model te versterken.
Belangrijkste conclusies
Aandacht voor de mens achter de statushouder leidt niet vanzelfsprekend naar eigen regie en zelfredzaamheid. Statushouders worden door klantmanagers met een persoonlijk ondersteuningsplan goed op weg naar inburgering en werk geholpen. De ondersteuning is daarbij vooral nog instrumenteel van aard. Klantmanagers balanceren vaak op de rand van het begeleiden van inburgeringstrajecten of toeleiding naar werk en het verlenen van maatschappelijke hulp. Niet alle statushouders kunnen de stap naar werk namelijk zetten. Ook is er een spanningsveld tussen intrinsieke motivatie en verplichte medewerking van statushouders. Statushouders hebben een beperkt beeld wat van henzelf wordt verwacht. Ze tekenen weliswaar voor het ondersteuningsplan maar voelen zich mentaal nog geen eigenaar. Om statushouders vanuit zelfredzaamheid een nieuwe werkidentiteit in Nederland te laten vinden moeten hun emancipatorische houding en eigen regie verder versterkt worden.
De inzichten zijn gebaseerd op eenmalig narratief onderzoek onder 38 statushouders en op langdurig narratief onderzoek onder 8 klantmanagers. Het onderzoek is het resultaat van een samenhangende analyse van kwantitatieve data, ervarings- en reflectieverhalen. De uitkomsten zijn in het perspectief geplaatst van een beknopte literatuurverkenning van studies naar inburgering in Nederland.
Zie meer over het onderzoek op deze websitepagina van ZonMw.