De bedoeling en praktijk van jeugdzorg
In de jeugdzorg spelen vaak meerdere problemen die zich opstapelen en aan verandering onderhevig zijn. Dit maakt het lastig om te evalueren of beleid ook daadwerkelijk werkt zoals het bedoeld is. SenseGuide verrichtte daarom in opdracht van Spirit Jeugdzorg onderzoek naar de werking van trajectbegeleiding van jongeren in een kwetsbare situatie.
Spirit Jeugdzorg (dat sinds 1 juli 2020 verder gaat onder de naam Levvel – het resultaat van de fusie tussen Spirit en de Bascule) biedt specialistische jeugdhulp en helpt kinderen, jongeren en (pleeg) gezinnen in lastige situaties weer op weg. Spirit biedt alle hulp onder één dak: van opvoedondersteuning tot specialistische jeugdhulp en complexe psychiatrische zorg. Trajectbegeleiding zorgt ervoor dat jongeren op maat gesneden hulp krijgen. Centraal hierin staan de 7 punten van goede zorg; zeven thema’s die kinderen, jongeren en ouders belangrijk vinden in het samen vormgeven aan hulp.
Aan het onderzoek hebben 31 jongeren en 29 hulpverleners deelgenomen. Jongeren en hulpverleners vertellen hierbij vrijuit over een ervaring met trajectbegeleiding die hun sterk is bijgebleven en duiden deze ervaring vervolgens met het beantwoorden van vragen hierover. Hiervoor zijn zogenaamde duidingsvragen ontwikkeld gebaseerd op de 7 punten van goede zorg. Deze duiding resulteert in indicatoren die aangeven in welke mate of richting trajectbegeleiding ervaren wordt. Het geheel van verhalen en duiding leidt tot een samenhangende set van kwantitatieve en kwalitatieve data voor analyse en betekenisgeving.
Voorbij het cliënttevredenheidsonderzoek
De wijze waarop het onderzoek is uitgevoerd leverde niet alleen een beoordeling van de kwaliteit van de jeugdzorg maar ook verhalen die de beoordeling illustreren en van context voorzien. Hulpverleningservaring kwam zo meer tot leven. Er is niet altijd een uitgebreid interview nodig om ervaringen op te halen bij mensen, met daarbij alle nadelen van tijdrovende uitwerking en analyse. De vraag waarmee dat fragment wordt opgehaald, is uiteraard wel cruciaal. Op deze manier wordt het mogelijk om meer dan de reguliere 10 of 20 verhalen van personen over een bepaald fenomeen op te halen.
In het SenseGuide onderzoek zijn evenwel 60 verhalen opgehaald, dat al veel meer is dan menig kwalitatief onderzoek eerder binnen Spirit heeft opgeleverd. De analyse en rapportage in dit onderzoek bevestigden ook dat inzicht in de relatie tussen trajectbegeleider en jongere met een vraag naar een kenmerkend voorbeeld kan worden achterhaald. Door naar een voorbeeld te vragen zijn de verhalen concreet, specifiek en veelzeggend.