Anders werken in zorg en welzijn
Het tekort aan professionals in de arbeidsmarkt van zorg en welzijn wordt niet opgelost als het werk op de huidige wijze blijft georganiseerd. In opdracht van het onderzoeksprogramma Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn (AZW) onderzocht SenseGuide daarom welke ideeën medewerkers in de sector hebben. Het resultaat: meer dan 1000 ideeën om het werk anders te doen!
Over de tekorten op de arbeidsmarkt in de zorg- en welzijn sector is al veel geschreven. Het is bekend dat het tekort aan professionals niet wordt opgelost als het werk op de huidige wijze blijft georganiseerd. Daarom is het AZW-onderzoeksprogramma gestart met het kennisdossier ‘anders werken’. De inzichten en aanbevelingen in dit dossier zijn voornamelijk het perspectief van beleidsadviseurs. Wat aan het palet van inzichten ontbreekt zijn ervaringen en ideeën van werknemers in de sector.
Het AZW-onderzoeksprogramma vroeg daarom aan SenseGuide onderzoek uit te voeren naar het anders werken in zorg en welzijn vanuit het werknemersperspectief. De hoofdvraag van het onderzoek is ‘Hoe kunnen we anders werken vormgeven: met minder arbeidsmarkttekorten, waarbij werknemers het werk op een plezierige manier kunnen verrichten?’
We vroegen ruim 600 medewerkers uit verschillende sectoren van zorg en welzijn te vertellen over wat zij verstaan onder goed werk en welke ideeën ze hebben om het werk anders te kunnen gaan doen (gezien de aankomende tekorten op de arbeidsmarkt).
Goed werk is dat mijn fysiotherapeutische behandeling in het ziekenhuis geen routinewerk wordt, maar kwalitatief inhoudelijk gedegen blijft. Hiervoor is een goede analyse belangrijk en daarbij samenwerking met ervaren verpleegkundigen essentieel. Wisselingen in verplegend personeel gaan ook ten koste van de kwaliteit van behandelingen omdat de ene hand aan het bed nou eenmaal niet de andere is.
Vrouw, ziekenhuis, Zuid-Holland, tussen 45 en 54 jaar
Trots en verantwoordelijkheidsgevoel
Het onderzoek geeft het beeld van werknemers in de zorg en welzijn die met hart en ziel werken om goede zorg te kunnen verlenen aan hun cliënten. Het maakt daarbij niet uit in welke branche en provincie in Nederland iemand werkt. De beroepstrots en het verantwoordelijkheidsgevoel onder werknemers is hoog. Maar we zien ook een sector die overbelast is, waarin het verschuiven van verantwoordelijkheden als lastig wordt ervaren en waarin met scepsis naar andere disciplines, beroepsbeoefenaren en systeempartners wordt gekeken.
Ideeën die dichtbij de werknemer liggen
Werknemers brengen voornamelijk ideeën aan die dicht bij henzelf en bij hun werk liggen. Het zijn vaak ogenschijnlijke eenvoudige en haalbare oplossingen die zich vooral op de efficiency van het werk richten.
De meest kansrijke oplossingen liggen op het terrein van: verlichting van administratieve lasten, vertrouwen teruggeven en een ander, breder mensbeeld op zorg ontwikkelen. Vertrouwen en het ervaren van een kloof tussen hun eigen leefwereld en de systeemwereld van hun werk is sowieso een thema dat in veel verhalen terug kwam.
Daarboven zien we drie elementen in de verhalen van werknemers terugkomen: de behoefte aan autonomie, in verbinding staan met anderen en betekenisvol willen bijdragen.
En tot slot, ook de roep om vanuit een breder maatschappelijk perspectief naar zorg te gaan kijken en op een andere manier te gaan kijken naar welke plek zorg moet hebben in onze samenleving.
De meest kansrijke oplossingen in onderzoeksrapport ‘anders werken’
Met dit onderzoek is inzicht verkregen in het thema ‘anders werken’ vanuit het perspectief van werknemers in de sector zorg en welzijn. In het rapport lees je een totaalbeeld van het onderzoek, verhalen en ideeën van werknemers en een beschouwing op beide. We geven als conclusie een aanzet tot de meest kansrijke oplossingen die in dit onderzoek in beeld zijn gebracht.
Bij het beoordelen van de meest kansrijke ideeën hebben we daarom gekeken naar welke ideeën het vaakst zijn genoemd en welke ideeën deelnemers het meest kansrijk vonden. Ook hebben we deskresearch gedaan naar de actualiteit van de oplossingen die zijn aangedragen.
Benieuwd naar de ervaringen van zorg- en welzijnsprofessionals en de verschillende inzichten uit het AZW-onderzoek?